بررسی پاسخ کامل پاتولوژیک بعد از شیمی درمانی نئوادجوانت در سرطان پستان و عوامل موثر بر آن: یک مطالعه تک مرکزی

چکیده مقدمه: شیمی درمانی نئوادجوانت روش استاندارد درمان بیماران مبتلا به سرطان پستان پیشرفته موضعی است اما امروزه در مراحل اولیه و به منظور دستیابی به حاشیه منفی جراحی و نیز افزایش امکان حفظ پستان جایگاه مناسبی پیدا کرده است. مطالعات متعددی نشان داده اند که در صورت پاسخ کامل پاتولوژیک بقای بیماران افزایش می یابد. هدف از این مطالعه بررسی میزان پاسخ کامل پاتولوژیک و عوامل بالینی و بیولوژیک موثر بر آن در بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به پژوهشکده سرطان پستان بود. روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی بیماران مبتلا به سرطان پستان در مراحل i تا iii که طی سال های 1376 تا 1392 در پژوهشکده سرطان پستان شیمی درمانی نئوادجوانت شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پاسخ کامل پاتولوژیک به مواردی اطلاق شد که در بافت پستان و آگزیلا پس از جراحی هیچ توموری باقی نمانده بود. این دسته از بیماران با گروهی که باقیمانده تومور در پاتولوژی داشتند مورد مقایسه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی و توسط نرم افزار spss 19 آنالیز شد. یافته ها: در مجموع در بازه زمانی فوق 179 بیمار وارد مطالعه شدند. میانگین سنی بیماران 4/45 سال بود. 34 بیمار (19%) در گروه پاسخ کامل پاتولوژیک و 145 بیمار (81%) در گروه پاسخ نسبی یا عدم پاسخ پاتولوژیک قرار داشتند. بین دو گروه از نظر سن، وضعیت منوپوز، سابقه فامیلی ابتلا به سرطان پستان، اندازه تومور، هیستولوژی تومور، گیرنده استروژن و پروژسترون و her2-neu و تیپ فنوتیپیک اختلاف معنی دار مشاهده نشد. نوع رژیم شیمی درمانی و تعداد جلسات آن قبل از جراحی بر پاسخ یا عدم پاسخ کامل موثر نبود. اما سطح ki67 بین دو گروه معنی دار بود (p=0.01) به نحوی که در بیماران دارای ki67 بیشتر از 40، پاسخ کامل پاتولوژیک بیشتر مشاهده شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، از میان عوامل دموگرافیک، بالینی، بیولوژیک و درمانی بررسی شده، سطح ki67 عامل پیشگویی کننده برای پاسخ پاتولوژیک بعد از شیمی درمانی نئوادجوانت بود.